روغن صنعتی (Industrial Oil)
🔘 استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI 10622 (استاندارد روغن کمپرسور هوا گروه های VB و VC دارا و فاقد مواد افزودنی و گروه VDL - ویژگی ها)
✔️ هدف و دامنه كاربرد:
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی های روغن های روان کننده مورد استفاده در کمپرسورهای هوایی است که در آن ها محفظه های تراکمی روان کاری می شوند و عمل خنک کردن به وسیله تزریق صورت نمی گیرد. از این روغن های روان کننده می توان در پمپ های خلایی که در فشارهای بیش از فشار اتمسفر کار می کنند، نیز استفاده نمود.
یادآوری - روغن های موتوری که دارای ویژگی های مندرج در جدول 2 و 3 باشند قابل استفاده در کمپرسورهای هوا نیز هستند. البته باید توجه داشت که درجات گرانروی SAE برای روغن های موتور با آن چه در جدول مذکور به عنوان درجات گرانروی آمده است، یکسان نمی باشند.
اصطلاح و تعریف:
روغن های کمپرسور هوا مطابق با این استاندارد به صورت زیر نامیده می شوند:
به عنوان مثال: برای گروه VDL با درجه گرانروی 150 VG:
روغن کمپرسور هوا ( شماره استاندارد ) 150 VDL
و یا برای روغن گروه VC با درجه گرانروی 150 VG:
روغن کمپرسور هوا ( شماره استاندارد ) 150 V
طبقه بندی:
طبقه بندی این روغن ها طبق جدول یک می باشد.
🔘 استاندارد ملی ایران به شماره INSO 6639 [استاندارد روغن های صنعتی و فرآورده های مربوط به طبقه (L) – خانواده E (روغن های موتور درون سوز) – روغن موتور بنزینی دو زمانه گروه های (EGB,EGC,EGD) - ویژگی ها]
✔️ هدف و دامنه كاربرد:
هدف از تدوین این استاندارد تعیین الزامات روغن های موتور دو زمانه مورد مصرف در موتور های بنزینی دو زمانه دارای سیستم تهویه کارتل است که برای حمل و نقل، کاربردهای تفریحی و تاسیساتی مانند متور سیکلت ها، خودروهای مخصوص حرکت بر روی برف و اره های موتوری استفاده می شوند.
الزامات مشخص شده در این استاندارد برای روغن های موتور دوزمانه گروه های EGB , EGC, EGD که در استاندارد ملی شماره 4-6262 تعریف و طبقه بندی شده اند، کاربرد دارد.
این استاندارد، ویژگی های روغن موتور دو زمانه ( آب – خنک) مورد مصرف در موتور دو زمانه قایق ها را در بر نمی گیرد. ویژگی های مربوط به این نوع روغن، در استاندارد جداگانه ای تدوین خواهد شد.
اصطلاحات و تعاریف:
قابلیت روانکاری؛ توانایی روان کننده در به حداقل رساندن اصطکاک و آسیب بین سطوح فلزی دارای حرکت نسبی در اثر بار، که به صورت کیفی بیان می شود.
شاخص گشتاور اولیه؛ میانگین نسبی گشتاور خروجی موتور مربوط به روغن مرجع و روغن مورد آزمون در دمای 200 درجه سانتیگراد در آزمون قابلیت روان کاری است.
پاک کنندگی؛ خاصیتی از روغن موتور که باعث جلوگیری از ایجاد و یا حذف رسوبات از سطوح موتور می گردد و منجر به درجه ای از پاکیزگی قسمت های داخلی موتور از رسوباتی مانند لاکی و کربنی ناشی از روغن موتور یا سوخت می شود.
دود خروجی از اگزوز؛ خروجی های قابل رؤیت شامل ذرات جامد و قطرات مایع معلق در هوا حاصل از احتراق ناقص سوخت یا روغن موتور و یا سوخت احتراق نیافته که از لوله اگزوز خارج می شود.
انسداد سیستم اگزوز؛ تجمع رسوباتی که معمولا حاصل از اجزا سوخته نشده روغن موتور و یا سوخت در سیستم اگزوز است. این سیستم شامل دریچه خروجی سیلندر ، لوله و انباره اگزوز می باشد.
روغن مرجع؛ روغن دو زمانه تهیه شده با کارایی مشخص که به منظور مقایسه طبقه بندی کارایی روغن مورد آزمون به کار می رود.
روغن مورد آزمون؛ روغن دوزمانه ایی که کارایی آن در آزمون مورد ارزیابی قرار می گیرد.
شاخص کارایی؛ شاخص نسبی که با مقایسه نتایج وزن دهی روغن مورد آزمون و روغن مرجع و تعدیل نتایج وزن دهی شده روغن مرجع نسبت به عدد 100 تعیین می شود.
یادآوری- در برخی روش های آزمون ، شاخص های کارایی نیازمند محاسبه نسبت معکوس نتایج وزن دهی شده روغن مرجع و روغن مورد آزمون هستند.
مثال- شاخص قابلیت روانکاری – شاخص گشتاور اولیه - شاخص پاک کنندگی - شاخص دود خروجی از اگزوز - شاخص رسوبات دامنه پیستون و شاخص انسداد سیستم اگزوز.
شاخص استاندارد؛ شاخصی که حداقل سطح کارایی لازم برای روغن مورد آزمون ( که در گروه تعریف شده توسط شاخص استاندارد طبقه بندی می گردد) را تعیین می کند.
چسبندگی رینگ های پیستون در حالت سرد؛ شرایطی که ضمن کار کردن موتور، رینگ در شیار آزاد است اما زمانی که پیستون سرد می شود، رینگ می چسبد که در این حالت معمولاً رسوبات لاکی یا سایر رسوبات بر روی سطح خارجی رینگ (محل تماس آن با پیستون ) وجود ندارد و علائمی از گازهای برگشتی بر روی دامنه پیستون مشاهده نمی شود.
یادآوری - در این شرایط کاهش توان وجود نخواهد داشت.
چسبندگی رینگ های پیستون در حالت گرم؛ شرایطی که ضمن کار کردن موتور، رینگ در شیار حالت چسبندگی دارد و معمولاً رسوبات لاکی در سطح خارجی رینگ (محل تماس آن با پیستون) وجود دارد و علائمی از گازهای برگشتی بر روی دامنه پیستون یا هر دو حالت مشاهده می شود.
یادآوری - این شرایط ممکن است با کاهش توان باشد.
طبقه بندی:
روغن های موتور دو زمانه از پایین ترین سطح تا بالاترین سطح کارایی با نمادهای EGD, EGC,EGB در استاندارد ملی شماره 4-6262 طبقه بندی شده اند.
تولید کننده موظف است که سطح کیفیت روغن موتور دو زمانه تولیدی خود را براساس طبقه بندی این استاندارد مشخص کند.
ویژگی ها:
مواد تشکیل دهنده:
- روغن پایه:
در ساخت روغن موتور دوزمانه باید از روغن پایه مطابق با طبقه بندی API استفاده شود تا بتواند ویژگی های مندرج در جدول 1 را در روغن موتور دو زمانه ایجاد کند.
- مواد افزودنی:
بسته های مواد افزودنی مورد استفاده در روغن موتور دو زمانه باید مورد تأیید سازمان ملی استاندارد مبنی بر انجام آزمون های کارایی باشند.
یادآوری - تولید کننده روغن موتور دوزمانه باید اطلاعات فنی کامل مربوط به منشأ، روش پالایش، نسبت های به کاربرده شده روغن پایه و مواد افزودنی را در اختیار سازمان ملی استاندارد قرار دهد.
الزامات فیزیکی و شیمیایی:
روغن مورد آزمون باید با الزامات فیزیکی و شیمیایی ارائه شده در جدول 1 مطابقت داشته باشد. این مشخصات فیزیکی و شیمیایی به منظور به حداقل رساندن نشت داخلی پمپ های تزریق روغن و کاهش تمایل به پیش سوزی که علت آن خاکستر حاصل از رسوبات محفظه احتراق می باشد، انتخاب شده است.
روغن موتور دو زمانه باید شفاف و عاری از هرگونه ناخالصی نظیر آب، مواد معلق، رسوب و گرد و غبار باشد و نیز بوی زننده نداشته باشد.همچنین باید پایداری و همگنی خود را در طول نگه داری و قبل از مصرف حفظ کند.
الزامات کارایی:
کارایی روغن های دو زمانه بر اساس شش شاخص کارایی حاصل از چهار آزمون موتوری طبق جدول 2، به سه درجه طبقه بندی می شود. درجات از کارایی کمتر تا کارایی بیشتر به ترتیب EGD,EGC,EGB هستند. روغن مرجع استاندارد با عنوان (JATRE-1) در همه روش های آزمون استفاده و کارایی آن بر اساس شاخص استاندارد، 100 در نظر گرفته می شود.
با در نظر گرفتن طبقه بندی روغن مورد آزمون ، هرشاخص کارایی روغن مورد آزمون باید مطابق شاخص استاندارد ذکر شده در جدول 2 باشد.روغن مورد آزمون باید در پایین ترین گروهی که هریک از شش شاخص کارایی آزمون شده با آن مطابقت دارند، قرار گیرد.
درمورد آزمون های چندگانه موتوری به منظور ارزیابی کارایی روغن های مورد آزمون به کار می روند، باید از روش های آماری استفاده کرد. برای دو آزمون، میانگین شاخص های کارایی نمونه مورد آزمون باید برابر یا بیشتر از شاخص استاندارد باشد. برای سه آزمون یا بیشتر، یک آزمون باید کنار گذاشته شود و میانگین شاخص های کارایی آزمون های باقی مانده برابر یا بیشتر از شاخص استاندارد باشد.
بسته بندی:
روغن موتور دو زمانه باید در ظروف مناسب و تمیز و در اندازه های یک لیتر تا 208 لیتر با حجم مشخص، عاری از هرگونه آلودگی، زنگ زدگی و غیر قابل نشت بسته بندی گردد.
یادآوری - به منظور صادرات روغن موتور دو زمانه و برخی موارد خاص که مصرف کننده به طور عمده روغن را خریداری می کند، بسته بندی می تواند در بشکه 208 لیتری انجام شود. ولی از عرضه روغن موتور دو زمانه در بسته بندی بشکه به بازار داخلی باید خودداری شود.
نشانه گذاری:
بر روی ظروف محتوی روغن دوزمانه باید مشخصات زیر به صورت خوانا نوشته شود:
- سطح کیفیت روغن موتور دوزمانه به صورت (EGD یا EGC یا ISO-L-EGB )
- حجم خالص بر حسب لیتر
- نام تجاری روغن
- نام، نشانی و در صورت وجود علامت تجاری ثبت شده شرکت تولید کننده به زبان فارسی
- عبارت « ساخت ایران » به زبان فارسی
- شماره و تاریخ ساخت
🔘 استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI 6423 [استاندارد روغن های صنعتی و فرآورده های مربوط (طبقه L) – خانواده H (سیستم های هیدرولیک) – گروه های HH، HL، HM، HV، و HG - ویژگی ها]
✔️ هدف و دامنه كاربرد:
هدف از تدوين اين استاندارد، تعيين ويژگی های سيالات هيدروليك كار نكرده يا نو است، كه از آن ها در سيستم های هيدروليك و به ويژه سيستم های هيدروستاتيك استفاده می شود.
اين استاندارد به عنوان راهنما برای تامين كنندگان و مصرف كنندگان سيالات هيدروليك معدنی و نيز سازندگان سيستم های هيدروليك كاربرد دارد. اين استاندارد در برگيرنده ويژگی های سيال هيدروليك معدنی در هنگام تحويل است. طبقه بندی سيالات مورد مصرف در سيستم های هيدروليك مطابق استاندارد ملی ايران 6159 سال 1381 است، كه پنج گروه HH-HL-HM-HV-HG از آن ها به اين استاندارد مربوط می شوند.
يادآوری - اين استاندارد مسائل ايمنـی مربوط بـه عمليـات، وسـايل و مـواد مصـرفی را كـه ممكـن اسـت خطـر آفـرين باشـد در برنمی گيـرد و رعايـت تمـام جوانـب ايمنـی بـه عهـده آزمايشـگر مـی باشـد. بنـابراين آزمايشـگر بايـد قبـل از انجام آزمون با به كار گـرفتن روش ايمنـی و بهداشـتی مناسـب و بـا توجـه بـه دسـتورالعمل مربوطـه، پـيش بينـی هـای لازم را به عمل آورد و كاربرد مقررات لازم را قبل از استفاده مشخص نمايد.
طبقه بندی:
سيالات هيدروليك در استاندارد ملي شماره 6159 سال 1381 طبقه بندي شده اند.
ويژگی ها:
منظور از سيال هيدروليك معدنی در اين استاندارد، سيالی است كه از پالايش روغن های نفتی حاصل شده است. اين سيالات هنگامی كه طبق روش های شرح داده شده آزمون می شوند، بايد دارای ويژگی های مندرج در جدول 1 تا 5 باشند. ظاهر اين سيالات بايد در دمای محيط و نور معمولی شفاف، روشن و عاری از هر گونه ناخالصی باشد. دقت (تكرار پذيری و تجديد پذيری ) روش های آزمون در اين استاندارد و تفسير نتايج آزمون بايد طبق استاندارد 4259 ISO تعيين گردد. ويژگی های هر يك از انواع سيالات هيدروليك معدنی به صورت زير در جدول های مربوط آمده است. اجزای تركيبی و كاربرد هر يك از اين سيالات در قسمت بالايی هر يك از جدول ها آمده است.
[تمام مطالب مرتبط با روغن صنعتی (Industial Oil) در این صفحه بروزرسانی خواهد شد]