تعیین اتلاف تبخیر روغن های روانکار (Noack)
تعیین اتلاف تبخیر روغن های روانکار به روش نواک
(Evaporation Loss of Lubricating Oils by the Noack Method)
هدف و دامنه کاربرد:
در روان کارها و بخصوص روغن‌کاری موتور، اتلاف تبخیر یا همان فراریت روغن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از نقطه نظر فنی موتور، در محل‌هایی از داخل موتور که درجه حرارت های بالایی ایجاد میشود، بخش‌هایی از روغن می‌تواند تبخیر گردد. تبخیر ممکن است منجر به مصرف نا متعارف روغن در موتور شود و در نهایت باعث تغییر در خواص روغن گردد. بسیاری از سازندگان موتور برای تعیین حداکثری میزان قابل قبول اتلاف تبخیر روغن در لیست مشخصات روغن معرفی، این روش آزمون را پیشنهاد میکنند. این آزمون که به تست نوآک مشهور است در واقع مقاومت روغن در برابر پدیده کم شدن به دلیل تبخیر در دمای 250 درجه سلسیوس و تحت تاثیر عبور هوا با دبی مشخص و کنترل شده به مدت یک ساعت تمام میباشد. روغن های جدید به دلیل ساختار ملکولی مناسب تر و حاصل از تحقیقات آزمایشگاهی، میزان تبخیر کمتری از خود نشان میدهند و در نتیجه در دماهای بالا و همین طور با گذشت زمان کیفیت خود را بهتر حفظ میکنند. این روش رابطه بین مصرف روغن و میزان تبخیر آن در یک موتور را ارزیابی مینماید. به طوریکه هر چه عدد به دست آمده کمتر باشد مقاومت روغن در درجه حرارت های بالا بیشتر و کیفیت خود را بهتر حفظ مینماید و در نتیجه طول عمر بیشتری نیز خواهد داشت.
خلاصه روش آزمون:
در این روش آزمون مقداری از نمونه، اندازه گیری شده و در یک بوته تبخیر یا فلاسک واکنش ریخته می شود و سپس تا 250 درجه سلسیوس گرم شده و جریان ثابتی از هوا برای مدت 60 دقیقه از میان آن عبور می کند و در پایان جرم روغن از دست رفته اندازه گیری می شود.
روش آزمون:
برای اجتناب از هرگونه اخلال در تعادل حرارتی، دستگاه باید در ناحیه ای عاری از مکش باشد. قبل از شروع آزمایش تمامی قسمت‌های ظرف آزمایش و لوازم جانبی آن را تمیز و خشک کنید. درون بوته خالی 1/0±65 گرم از نمونه مورد نظر را با دقت 0/01 گرم وزن کنید. در پوش آن را محکم کرده و در محفظه تعبیه شده روی دستگاه قرار دهید دماسنج و اتصالات آن را محکم کرده و دستگاه را استارت کنید. بعد از گذشت 1 ساعت آزمایش پایان می‌یابد و دستگاه آلارم می‌زند و بلافاصله پمپ دستگاه را خاموش کرده و کاپ را درون حمام یخ قرار دهید ( اگر سرد شدن اتوماتیک انجام نمیشود ). بعد از خنک شدن با دقت 0/01 گرم وزن کرده و وزن خوانده شده را وارد دستگاه نموده تا میزان اتلاف تبخیر محاسبه شود. نتیجه با دقت 0/1 گزارش می‌گردد.
❓آزمون تعیین اتلاف تبخیر روغن های روانکارها با استفاده از روش نوآک (noack) را توضیح دهید؟
⚠️ در این روش آزمون مقدار 65 گرم از نمونه وزن شده در یک بوته تبخیر ریخته می شود. سپس برای 60 دقیقه تحت دمای 250 درجه سلسیوس و فشار 20 میلی متر آب قرار می گیرد. جرم روغن از دست رفته اندازه گیری می شود. در روغن کاری موتور، اتلاف تبخیر اهمیت خاصی دارد. در محل هایی که دمای بالایی ایجاد می شود، بخش هایی از روغن می تواند تبخیر گردد. تبخیر ممکن است منجر به مصرف روغن در موتور شود و در نهایت می تواند باعث تغییر در خواص روغن گردد.
❓اتلاف روغن موتور (فراریت) در اثر تبخیر را توضیح دهید؟
⚠️ فراریت در علم شیمی و فیزیک به تمایل یک مایع در تشکیل بخار گفته می شود، که رابطه مستقیمی با فشار بخار مایع دارد. هر قدر فشار بخار مایع در دمای مشخص بالاتر باشد، تمایل آن ماده برای تبدیل شدن به بخار و در نتیجه فراریت ماده بالاتر است. با توجه به شرایط محیط موتور خودرو که حرارت و فشار بالا است، حجم اتلاف تبخیر روغن می تواند زیاد باشد. با تبخیر بخشی از روغن موتور ویسکوزیته و گرانروی روغن موتور افزایش می یابد. این تغییر گرانروی روغن موتور می تواند موجب مشکلات متعددی برای موتور خودرو گردد.
شایع ترین روش آزمون اتلاف تبخیر در دنیا تست نوآک می باشد که بیش از سی وچهار سال است که مورد استفاده قرار می گیرد. قبل از آن نقطه اشتعال، راهکاری برای اندازه گیری تقریبی میزان اتلاف تبخیر روغن موتور بود. بسیاری از سازندگان موتور خودرو برای تعیین حداکثری میزان قابل قبول اتلاف تبخیر روغن در لیست مشخصات روغن پیشنهادی خودرو، روش آزمون نوآک را پیشنهاد می کنند. باتوجه به فناوری ساخت روغن موتور های سنتتیک، روغن های جدید به دلیل ساختار مولکولی مناسب تر، اتلاف تبخیری کمتری دارند و در نتیجه در فشار و دماهای بالا و با گذشت زمان کیفیت خود را تا حد زیادی حفظ می کنند.
تست نوآک رابطه بین مصرف روغن و میزان تبخیر آن دریک موتور را ارزیابی می نماید. به طوری که هرچه عدد به دست آمده کمتر باشد مقاومت روغن در درجه حرارت های بالا بیشتر و در نتیجه روغن موتور طول عمر بیشتری خواهد داشت.
🗄 استانداردهای مرتبط:
📋 استاندارد ملی ایران به شماره INSO 3780 (استاندارد روش آزمون تعیین اتلاف تبخیر روغن های روانکار به روش نواک)
دریافت استاندارد:
https://b2n.ir/h91429
📋 استاندارد بین المللی به شماره ASTM D5800 (Evaporation Loss of Lubricating Oils by the Noack Method)
مشاهده استاندارد:
https://www.astm.org/Standards/D5800
Evaporation Loss of Lubricating Oils by the Noack Method:
ASTM D 5800
(Equivalent Test Methods: IP 421, DIN 51581, and CEC-L14-A88)
EXPLANATION
With the introduction of a maximum volatility limit in European crankcase lubricant specifications there was a requirement for a volatility test with acceptable precision limits, since volatility limits may have a significant impact on the formulation and ultimate production costs. This test method is based on the principle of loss of mass at constant temperature under a constant stream of air. Standardization of the equipment is necessary to maintain the required precision and is obtained by checking the value with a datum oil of known value. This test method described, relates to one set of operating conditions but may be readily adapted to other conditions if required.
Procedure A is the original DIN and CEC method which uses Wood's metal as a heating medium. Procedure B is the automated ISL method which uses a non-Wood's metal heating method. Procedure C called Selby Noack method also does not use the Wood's metal. It can also collect the evolved gases for separate analysis if desired. Noack results determined using Procedures A and B show consistent differences. Procedure A gives slightly lower results versus Procedure B on formulated engine oils, while Procedure A gives higher results versus procedure B on basestocks.
Interlaboratory tests have shown that Procedures A, B, and C yield essentially equivalent results with a correlation coefficient R2 of 0.996 .
TEST SUMMARY
The evaporation loss is defined as that mass of oil lost when the sample is heated in a test crucible, through which a constant flow of air is drawn.
A measured quantity of sample is placed in an evaporation crucible which is then heated to 250°C with a constant flow of air drawn through it for 60 min. The loss in mass of the oil is determined. The reproducibility of this test method is dependent on a mandatory use of standard apparatus and procedure.
[تمام مطالب مرتبط با تعیین اتلاف تبخیر روغن های روانکار به روش نواک (the Noack Method) در این صفحه بروزرسانی خواهد شد]