اکسیداسیون: چرا روغن خوب، بد می شود؟
اکسیداسیون: چرا روغن خوب، بد می شود؟

اکسیداسیون: چرا روغن خوب، بد می شود؟

 

اکسیداسیون را می توان به عنوان تخریب کننده یک روغن خوب توصیف کرد. روغن روانکاری که یک زمانی یک روان کننده پایدار بود، اکنون فقط لجن و لاک است که باعث خرابی سیستم و تجهیزات شما می شود. چگونه این اتفاق می افتد؟ یک محیط بد می تواند اثرات مخربی بر کیفیت و عمر روان کننده داشته باشد. برای اینکه روانکار خود را در شرایط بهینه نگه دارید، باید محیط بد را شناسایی کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از تخریب آن انجام دهید. روان کننده ها در برابر حمله آسیب پذیر هستند. بیشتر روان کننده های غیر سنتزی از دو جزء تشکیل شده اند: روغن معدنی و مواد افزودنی. روغن گروهی از مولکول‌های ساخته شده از اتم‌های هیدروژن و کربن است. این اتم ها جاذبه مثبتی برای یکدیگر دارند و با روشی به نام پیوند به هم متصل می شوند. اگر مقدار مناسب هیدروژن و کربن در دسترس باشد، گفته می شود که مولکول ها اشباع شده اند. این بدان معنی است که آنها پایدار هستند و سعی نمی کنند با سایر عناصر بالقوه بد واکنش نشان دهند. مشکل زمانی به وجود می آید که برخی از اتم های هیدروژن وجود نداشته باشند و مولکول غیر اشباع می شود و کاملاً واکنش پذیر است. این می تواند آغاز پایان روغن روان کننده باشد.

 

اکسیژن
اکسیژن سومین عنصر فراوان روی زمین است. این عنصر در هوایی است که تنفس می کنید و آبی که می نوشید و همچنین مواد بی شماری دیگر وجود دارد. اکسیژن به عنوان یک عنصر، در واقع دو اتم است که به یکدیگر متصل می شوند و به طور کلی منبع اصلی مشکل نیستند. اگر این اتم ها از هم جدا شوند، به دنبال عنصر دیگری برای پیوند و ایجاد واکنش می گردند. این جدایی عنصر اکسیژن در اثر افزایش انرژی ایجاد می شود. اتم اکسیژن جدا شده با یک هیدروکربن غیر اشباع مواجه می شود، با یکدیگر پیوند خورده و واکنش نهایی ویرانگر است و در نتیجه این واکنش اسیدهایی ایجاد می شوند که به روغن حمله می کنند و در نتیجه اکسیده می شوند.

 

گرما
انرژی مورد نیاز برای جداسازی اتم های اکسیژن و تا حدودی هیدروکربن ها به صورت گرما می باشد. گرما می تواند از منابع بی شماری، از جمله فرآیند مکانیکی، محیط خارجی، اصطکاک، و غیره نشات بگیرد. برای جدا شدن عنصر اکسیژن، مقدار کمی انرژی مورد نیاز است (تقریباً 495 کیلوژول). این انرژی معادل 120 کالری است که تقریباً برابر با نصف برش کیک تولد است. هیدروکربن ها به انرژی کمتری نیاز دارند. هر گونه افزایش گرما، یک محیط فرار ایجاد می کند و به پتانسیل اکسیداسیون و تشکیل لاک می افزاید.

 

سایر محیط های بد
محیط های دیگر نیز ممکن است بر عمر روان کننده تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، آب می تواند عمر روان کننده را مختل کند. آب برای تجزیه شدن به انرژی زیادی نیاز دارد، بنابراین دسترسی به اکسیژن محدود است. علاوه بر این، فلزات می توانند با روغن های معدنی واکنش داده و باعث ایجاد لجن شوند. مایعات ایجاد شده از این فرآیند نیز ممکن است مضر باشند. اسیدهای فرآیندی می توانند منجر به تخریب عمده شوند. اشعه ماوراء بنفش یکی دیگر از منابع انرژی است که می تواند منجر به تخریب روغن شود.

کنترل اکسیداسیون
جلوگیری از اکسیداسیون روان کننده، مستلزم به حداقل رساندن در دسترس بودن هوا و کنترل گرما است. مهم است که به یاد داشته باشید که گرما به تنهایی منجر به اکسیداسیون نمی شود. فقط می تواند فرآیند واکنش بین دو عنصر ناپایدار را تسریع کند. از آنجایی که دستیابی به کاهش یا کنترل حرارت ممکن است دشوار باشد، کنترل در دسترس بودن هوا گزینه بهتری است. در زیر برخی از اقدامات برای کنترل بهتر هوا و گرما در سیستم شما آورده شده است.

 

کنترل هوا
در سیستم های روانکاری در گردش، از محکم بودن اتصالات اطمینان حاصل کنید. هوا می تواند از طریق اتصالات شل به داخل روان کننده نفوذ پیدا کند. همچنین، مهر و موم بلبرینگ باید در شکل مناسبی نگهداری گردد. هوا می تواند از طریق مهر و موم های معیوب نفوذ کند و اکسیژن و هیدروکربن ها را قادر می سازد تا واکنش دهند و محصولات اکسیداسیون را تشکیل دهند. در سیستم های مخزن، فشار مثبت را حفظ کنید. استفاده از گاز بی اثر مانند نیتروژن از ورود هوا به سیستم جلوگیری می کند. همچنین فشار مثبت برای حفاظت از  نفوذ آلاینده های خارجی به حداقل می رساند. در نهایت غبار روغنی را در نظر داشته باشید، اگرچه غبار روغن عمدتاً هوا است که در آن دماها به اندازه کافی پایین است که از جدا شدن اتم های اکسیژن جلوگیری کند. 

 

کنترل حرارت
 همیشه از درجه ویسکوزیته صحیح استفاده کنید. روان کننده های با ویسکوزیته پایین امکان تماس فلز با فلز را فراهم می کنند که باعث ایجاد اصطکاک و انرژی اضافی ناشی از گرمای تولید شده می شود. ویسکوزیته بالا می تواند باعث اصطکاک داخلی شود و منجر به مشکلات مشابه شود. سازنده روان کننده و تجهیزات شما می تواند به شما در تعیین ویسکوزیته مناسب برای کاربردتان کمک کند. لرزش تجهیزات نیز باید به حداقل برسد. ارتعاش بیش از حد می تواند به دلایل زیادی رخ دهد و باعث افزایش تماس و انتقال گرما فلز به فلز شود. علاوه بر این، سعی کنید تا حد امکان گرمای خارجی را محدود کنید. برای جلوگیری از گرمای جذب شده از محیط، از فن ها یا روکش های باله ای استفاده کنید. برای کاهش تجمع گرما در روان کننده می توان از خنک کننده استفاده نمود.

 

از محیط های بد دوری کنید
چگونه از خراب شدن روغن خوب جلوگیری کنید؟ سیستم های روان کننده خود را تجزیه و تحلیل کنید و به دنبال راه های ورود هوا باشید. تا جایی که ممکن است این نقاط ورودی را بردارید. منابع گرما و روش های مهندسی برای کاهش یا کنترل آن انرژی را بیابید. روان کننده ها می توانند عمر طولانی و بدون اکسیداسیون داشته باشند. تجهیزات بهینه سازی شده به این روش نرخ تولید بالا و حداقل زمان خرابی را فراهم می کند. فقط از آن محیط های بد دوری کنید.

 

ترجمه : مسعود عابدین- واحد مارکتینگ
منبع : www.machinerylubrication.com